Pluralizm i subsydiarność
Polityczna i społeczna dyskusja w dużym stopniu określana jest przez partie polityczne, reprezentantów interesów gospodarczych i społecznych, inicjatywy obywatelskie, instytuty naukowe i media. Mówi się o „pluralizmie“ w kształtowaniu opinii i dyskusji publicznej.
Lista większych i bardziej znanych stowarzyszeń wymienianych często w środkach masowego przekazu jest zamieszczona w załączniku.
Inicjatywy obywatelskie tworzą grupy mieszkańców, kierując się wspólnymi politycznymi, społecznymi, gospodarczymi lub kulturalnymi celami.
Subsydiarność jest zasadą etyki społecznej, która opowiada się za rozwojem indywidualnych umiejętności, samostanowienia i samoodpowiedzialności. Na gruncie polityki oznacza to, że wiele zadań publicznych w Republice Federalnej Niemiec pełnionych jest przez niepaństwowe organizacje i kościoły. Również w Niemczech organizacje te określane są angielskim skrótem „NGO“, oznaczającym organizacje pozarządowe (Non-Governmental-Organisations). Ten podział zadań to właśnie zasada subsydiarności: z wyjątkiem tzw. „zadań zwierzchnich“ jak np. zadania policji, wymiaru sprawiedliwości i wojska, państwo powinno możliwie wiele zadań społecznych przekazać organizacjom i stowarzyszeniom pozarządowym – NGO – , to znaczy, że niższej instancji przypisywane jest pierwszeństwo w działaniu w odniesieniu do instancji wyższej. W sektorze państwowym zasada subsydiarności znalazła dotychczas zastosowanie w podziale zadań pomiędzy gminą i państwem, powiatami i gminami należącymi do powiatu i między federacją i krajami związkowymi. Państwo ma włączać się do działania tylko wówczas, jeśli stowarzyszenia i organizacje samorządowe nie mogą sprostać zadaniom lub nie mogą ich spełnić w wystarczającym stopniu. Praca stowarzyszeń np. w dziedzinie społecznej i kulturalnej w przeważającej części finansowana jest ze środków publicznych.
Wiele zadań socjalnych, od opieki nad dziećmi do opieki nad seniorami, od poradnictwa rodzinnego po poradnictwo zdrowotne jest przejmowanych przez organizacje charytatywne. Należą do nich m.in.: robotnicza organizacja charytatywna („Arbeiterwohlfahrt“) (AWO), parytetyczny związek opieki społecznej („Der Paritätische Wohlfahrtsverband“) i Niemiecki Czerwony Krzyż („Deutsches Rotes Kreuz“) (DRK). Są to organizacje świeckie. „Diakonie“ względnie „Diakonisches Werk“ to organizacje Kościoła Ewangelickiego, zaś „Caritas“ to organizacja Kościoła Katolickiego. Niezależnie od wyznania zawsze można zwracać się o pomoc do organizacji „Diakonisches Werk“ lub „Caritas“. Oprócz organizacji charytatywnych w miastach i regionach istnieje wiele zrzeszeń i inicjatyw, pełniących zadania społeczne i kulturalne oraz angażujących się politycznie.
Wykaz adresów znajduje się w rozdziale Organizacje i kontakt.
Chronionym Ustawą Zasadniczą zadaniem pracodawców i związków zawodowych jest wynegocjowanie praw i obowiązków pracodawców i pracobiorców w formie pisemnej umowy (zbiorowego układu pracy) (autonomia w zakresie regulowania warunków pracy). W zbiorowym układzie pracy określone są normy minimalne. Odstępstwo od tych norm możliwe jest tylko wówczas, gdy jest to z korzyścią dla pracobiorcy. Zbiorowy układ pracy poprzez zdefiniowanie określonych cech działalności określa np. wysokość wynagrodzenia w danych grupach płacowych (układ zbiorowy w sprawie wynagrodzenia); ponadto określane są warunki pracy, czas pracy i prawa do urlopu.
Związki zawodowe jako strona układu zbiorowego reprezentują społeczne i gospodarcze interesy pracobiorców (robotników, pracowników umysłowych, urzędników, osób uczących się zawodu). Niemieckie związki zawodowe są niezależne od państwa i partii politycznych. Są one związkami zawodowymi zorganizowanymi w oparciu o zasadę związków przemysłowych. Pojęcia „pracodawca“ używa się często jako skrótu na związki pracodawców, np. Federalne Stowarzyszenie Niemieckich Związków Pracodawców (Bundesvereinigung der Deutschen Arbeitgeberverbände (BDA)) lub Federalny Związek Przemysłu Niemieckiego (Bundesverband der Deutschen Industrie (BDI)).
Zob. również rozdział Indywidualne i zbiorowe prawo pracy