Avrupa Birliği (AB) Ülkeleri Vatandaşları ve Aile Üyeleri
AB vatandaşları Avrupa Birliği ülkelerinde geniş serbest dolaşım özgürlüğüne (Freizügigkeit) sahiptir. Bu durum Avrupa Birliği sınırları içerisinde AB vatandaşlarının serbest dolaşım hakkına sahip oldukları anlamına gelir. Birlik Yasaları’nın dışlanmayı yasaklayıcı maddelerinin koruması altındaki AB vatandaşları bu birliğe üye diğer ülkelerin kendi vatandaşlarına uyguladıkları muamelelerle eşit tutulmak zorundadır. Ama burada istisnai durumlar vardır. Avrupa Birliği içindeki serbest dolaşım özgürlüğü daha tam hudutsuz değildir. Yabancılar yasasındaki bazı şartlar ve bazı formaliteler AB vatandaşları için de geçerlidir.
AB vatandaşlarıyla ilgili bilgiler İnternet’te 
www.europa.eu.int/citizens adresinden veya 00 800 6 7 8 9 10 11 numaralı telefondan 25 birlik üyesi ülke vatandaşlarının kendi dillerinden alınabilir.
Öz olarak serbest dolaşım özgürlüğü, ekonomik nedenlerden dolayı bir üye ülkeden diğerine serbestçe gidebilmektir. Eğer bir AB vatandaşı bir başka üye ülkede hizmet sunmak amacıyla kendi iş yerini kurmak veya bir işverene bağlı olarak çalışmak istiyorsa, bu girişimleri Birlik Yasaları tarafından garanti altındadır.
Ek bilgi: AB vatandaşları çalışma amacıyla Almanya’ya vize almadan gelebilirler. AB vatandaşlarına ve aile üyelerine yabancılar dairesi tarafından oturma izni verilir. Birlik vatandaşları oturmalarını yabancılar dairesinden onaylatmak zorunda değillerdir. Öte yandan belli bir süre içerisinde nüfus müdürlüğüne başvurmaları gereklidir. İş arandığı sürece geçinmek için (Alman) devlet yardımı alma (işsizlik parası II veya sosyal yardım) hakkı, Birlik Yasaları’na göre yoktur.
AB vatandaşları herhangi bir işte çalışmak için çalışma izni almak zorunda değildir. Çalışma dairesinin onayına gerek yoktur. Sadece memurların yaptıkları mesleklerde ve burada da sadece egemenlik haklarıyla ilgili mesleklerde (örneğin polislik mesleği) özel kısıtlamalar vardır. İşverenin işe alma konusunda vereceği belge yoluyla ilgili kişi bu şartı yerine getirebilir. Yabancılar dairesi yazılı olarak yapılan başvuru yoluyla serbest dolaşım hakkına sahip kişiye (işçi veya kendi iş yerinde çalışmak isteyen) AB-oturma izni verir.
Ek bilgi: Avrupa Birliği’ne yeni üye olmuş ülkelerin (Estonya, Litvanya, Letonya, Polonya, Slovenya, Slovakya, Çek Cumhuriyeti ve Macaristan) vatandaşları için Almanya’da çalışmak için belli bir süre özel şartlar geçerlidir. Almanya’da çalışmak için çalışma dairesinden izin almak gereklidir. AB çalışma müsaadesi için genel olarak üçüncü ülke vatandaşlarına uygulanan şartlar geçerlidir (AB vatandaşı olmayan yabancılarla ilgili ikamet yasası bölümüne bakınız). Yeni AB ülkeleri vatandaşları AB vatandaşı olmayanlara göre öncelik avantajına sahiptir. Çalışma izniyle ilgili geçiş dönemi kuralları şimdilik 30 Nisan 2006, en geç 30 Nisan 2011 tarihine kadar geçerlidir.
Beş yılın üzerinde sürekli ve yasal olarak Almanya’da yaşamış AB vatandaşları için dolaşım özgürlüğü konusundaki şartlardan bağımsız olarak, Almanya’da kalma olanağı vardır. Bu durum ilgili kişinin eşi veya birlikte olduğu kişi ve bakım hakkına sahip olduğu çocukları için de geçerlidir. 16 yaşın altındaki çocuklarda bu durum ancak velilerden birisinin Almanya’da ikamet etmesi durumunda geçerlidir.
Hastalık sonucu çalışamama, kaza veyahut kendinden kaynaklanmayan işsizlik gibi durumlar ikamet hakkını etkilemez. Çalışma amaçlı statüden bağımsız olarak bir dizi kişide çalışamaz durumda olduklarından dolayı (örneğin söz konusu kişi bir iş kazası sonucu çalışamaz durumda ise) Almanya’da kalma hakkına sahiptir.
Ek bilgi: Bazı meslek dallarında çalışabilmek için, mesleki beceri belgelerine sahip olmak gerekir. Avrupa Birliği bu konuda diplomaların tanınması için çalışmaktadır. Bu konuda bilgi almak için İnternet’te www.europa.eu.int/citizensrights adresine bakınız.
Almanya’da ekonomik nedenlerden dolayı bulunmakta olan Avrupa Birliği vatandaşlarının aile birleştirme işlemleri kolaylıkla yapılır. Ailelerinin yanına gelme hakkı kazanmış kişiler
- Eşler
- 21 yaşına girmemiş ve aşağı yaştaki yakın akrabalar (örneğin çocuklar ve torunlar)
- 21 yaşını doldurmuş fakat geçim taahhütleri olan çocuklar (ve aşağı yaştaki yakın akrabalar) ve
- Geçim taahhüdü verilen yukarı yaştaki yakın akrabalardır (örneğin büyük anne ve baba).
Ek bilgi: Aile birleştirmesi hakkına üçüncü ülke vatandaşları da sahiptir. Burada AB vatandaşlarıyla olan temel fark, söz konusu olan kişilerin genelde (yukarıya bakınız) Almanya’ya gelmeden önce vize alma zorunluluğu vardır. (Gerçi Avrupa yasalarındaki gelişmeler ışığında ve belli şartlarda ülkeye gelindikten sonra vize veya ilgili belge alma olanağı olsa bile, gelmeden önce vize alınmasında yarar vardır.)
AB vatandaşları çalışma niyetinde olmaksızın veya ekonomik olarak bir girişimde bulunmaksızın da Almanya’da yaşayabilirler ve söz konusu bu kişilerin hakları birlik yasaları tarafından garanti altına alınmıştır. AB vatandaşları eğer emeklilik zamanlarını Almanya’da geçirmek istiyorlarsa, buna yasal olarak hakları vardır. Aynı durum emekli maaşı yerine, servetlerinden faydalanarak geçinen kişiler içinde geçerlidir. Ayrıca AB vatandaşları sorun olmadan üniversite öğrenimi için Almanya’ya gelebilirler.
Adı geçen bu gruplar yabancılar dairesine kendileri ve birlikte gelenler için geçim ve hastalık sigortası garantileri göstermek zorundadır. Öğrencilerin geçim taahhüdü ile ilgili basit bir açıklama yapması genelde yeterlidir.
Öğrenciler eşlerini ve çocuklarını beraberlerinde veya sonradan getirebilirler. Eşcinsel kişiler beraberlikleri kayıtlı ise birlikte oldukları kişileri de getirebilirler. Serbest dolaşım hakkına sahip diğer kişiler, yukarı yaştaki (büyük anne ve baba) yakın akrabalarını getirebilirler.
Tüm bu akrabalar için istenen şart, geçim masraflarının garantili olmasıdır.
Yazdır: