Almanya İçin El Kitabı > Günlük Yaşam  > Alışveriş

Alışveriş

Einkaufswagen

Almanya’daki alışveriş yerlerinin “açılma ve kapanma” saatleri yasalarla düzenlenmiştir. Çoğu dükkanlar ve mağazalar pazartesi ile cumartesi günleri arasında, sabah saat yedi ile on arasında açılırlar. Bazı fırınlar ve gazete bayileri ise sabah altıdan itibaren açıktır. Şehir merkezlerindeki alışveriş yerleri aralıksız olarak, öğlen tatili yapmadan, açık kalır. Dükkanlar ve mağazalar pazartesi ile cuma günleri arasında genelde saat on sekize veya yirmiye kadar açık kalırlar. Cumartesi günleri ise saat yirmiye kadar açık kalabilirler. Çoğu dükkanlar pazar günleri kapalıdır. Fırınlar ise, pazar sabahları da açık olabilirler. Pastaneler de pazar günleri öğleden sonra açıktır. Benzin istasyonlarının çoğu da geç vakitlere kadar açıktır, hatta bazıları 24 saat açık kalır. Benzin istasyonlarında yakıt dışında gıda maddeleri, gazete ve diğer günlük ihtiyaçlar da satın alınabilir ve resmi kapanma saatleri dışında da alışveriş yapma olanağı sağlar.

Ödeme

Alışverişlerde nakit para ile ödeme yapmanın yanı sıra bir “EC-Card” veya kredi kartı da kullanılabilir.

Taksit, Leasing, Kredili Satış

Araba veya mobilya satın alındığında, taksitle ödeme yapılması mümkündür. Satın alınan malın ücreti aylık taksitlere bölünerek ödenir. “Leasing” de taksitli satış gibidir. Mal alındığında fiyatının büyük bir kısmı ödenir ve geri kalan miktar ise aylık taksitlerle bölünür. “Leasing” yolu ile kiralanan mal kira süresi dolduğunda satın alınmak istenirse, malın değerine göre hesaplanan son bir taksit daha ödenmelidir. “Leasing” veya taksitle alınan mallar, peşin ödeme ile satın alınanlardan daha pahalı olur.

Bilgi: Bankalar ve tasarruf kasaları, büyük tedariklerde belirli şartlar altında “Kredi” vermektedir. Bankalar arası rekabet, tüketiciye sunulan kredilerin fiyatlarını ve faiz oranlarını karşılaştırma olanağı sağlamaktadır. Bu konuda çeşitli tüketici merkezlerinden bilgi alınabilir (bkz. Bölüm Referans: Tüketici Merkezleri / Tüketici Danışmanlıkları).

Mal Değiştirme

Bir mal satın alındıktan sonra değiştirilmek istendiğinde (örneğin, bir gömlek çok küçük veya çok büyük veya rengi hoşunuza gitmedi) normal olarak değiştirilebilir veya geri verilebilir. Malın değiştirilebilmesi için kasa fişinin gösterilmesi şarttır. Mal satın alındığı tarihten sonraki günlerde değiştirilmelidir. Mayo, bikini, iç çamaşırı ve indirimli mallar genelde değiştirilemez.

Ucuzluk

Cazip fiyatlı alışveriş yapmak için çeşitli olanaklar mevcuttur: Bazı malların kısa bir süre için ucuzlatılması “Özel İndirim” olarak tanımlanır. Mağazalar belirli bir mal için yaptıkları özel indirimlerin reklamını yapmaktadır. Bazı malların fiyatı üzerine pazarlık edilmesi normaldir. Bu durum özellikle araba, mobilya ve hatta elektronik aletler gibi büyük tedarikler için geçerlidir. Özürlü mallarda da fiyatta indirim yapılması mümkündür. Gıda maddeleri satın alınırken pazarlık yapılması uygun değildir. Kapanan mağazalar da kalan mallarını tasfiye satışları ile indirimli olarak satarlar.

Fabrika Çıkışı Satış (Factory Outlet Center)

... normalde pahalı olan markaları ucuza satan mağazalar.

“Second Hand” Dükkanlar

... genelde iyi durumda olan, kullanılmış giyecek eşyası satan dükkanlar.

Kullanılmış Eşya Dükkanları

... ev aletleri, mobilya ve elbise gibi her türlü kullanılmış mal satılan dükkanlar.

Bit Pazarı

Bit pazarlarında, koleksiyon parçaları da dahil, her türlü eski eşya alınıp satılabilir. Fiyatlar genelde pazarlıkla tespit edilir.

Evden Eve Satışlar

Bazı ürünlerin satıcılar tarafından kapıdan satış yolu ile sunulması da mümkündür (“Evden Eve Satış”). Bu durumda satıcı bir sözleşme imzalatmak isterse, oldukça dikkatli olunmalıdır

Gıda Maddeleri

Değişik fiyatlarda gıda maddeleri süpermarketlerde, ihtisas mağazalarında veya pazarlarda satılmaktadır. Hemen hemen her semtte küçük veya orta büyüklükte bir manav veya gıda maddesi satan bir dükkan bulmak mümkündür.

Süpermarketler
Supermarkt

Büyük süpermarket zincirlerinin mal çeşitleri oldukça zengindir. Süpermarketlerin çoğu, Akdeniz ülkelerinden, Asya’dan veya Latin Amerika’dan getirilen gıda maddeleri de sunmaktadır. Süpermarketlerin çoğunda, önünde yürüyen bant bulunan kasalar vardır. Müşteriler satın aldıkları malları bu banda yerleştirip bir çubukla bir sonraki müşterinin alışverişinden ayırırlar. Bu marketlerdeki alışveriş arabalarını kullanmak için 1 euro’luk madeni para gereklidir. Araba tekrar yerine götürüldüğünde para geri alınır. Süpermarketlerde diğer bir özellik de meyve ve sebze satın alınırken gözlenmektedir. Marketler elemandan tasarruf etmek için, açık satılan meyve ve sebzeyi bazen müşteriye tarttırmaktadır. Malı tartmak için: İstenen sebze veya meyve bir plastik torba içinde teraziye yerleştirilir ve terazideki ilgili etiket numarasına basılır. Teraziden çıkan küçük fiyat etiketi torbaya yapıştırılır ve ödeme kasada yapılır. Biraz karışık gibi görünüyor, fakat hiç de öyle değil. Bir noktaya daha dikkat edilmelidir. Her meyve ve sebzenin tartılması gerekmez. Bazı mallar adet ile satılmaktadır. Bu durumda fiyat etiketinde “Stück” (adet) yazılıdır. Etikette kilo veya gram fiyatı belirtilmişse, o zaman tartılmalıdır.

Spesiyaliteler

Spesiyalite yiyecek satın alınan dükkanlar “Spesiyalite dükkanları” ve “Şarküteriler” olmak üzere iki türlüdür. Şarküterilerde Alman ürünlerinin yanı sıra, çoğunlukla Fransa, İtalya veya İspanya gibi diğer Avrupa ülkelerinden getirilen malları satılır. Spesiyalite dükkanları ise, belirli ülkelerden getirilen gıda maddelerini, örneğin “Türk”, “Kore”, İtalyan” veya “Hint” spesiyalitelerini satarlar. Bu dükkanların sahipleri genelde ilgili ülkelerinden gelen göçmenlerdir.

Haftalık Pazarlar
Marktplatz

Almanya’da taze sebze ve meyve, balık, et ve tavuk satın almak için haftalık pazarlara gidilmesi oldukça yaygındır. Bu pazarlar haftada en az bir defa olmak üzere çoğunlukla cuma veya cumartesi günleri genelde büyük meydanlarda kurulmaktadır. Kurulacakları yerler ve zamanları yerel gazetelerde ilan edilir. Satıcılar elde kalan mallarını satmak için fiyatları pazar kapanmadan kısa bir süre önce indirir ve çok miktarda mal alanlara da ayrıca indirimde bulunurlar.

Kasaplar

Kasaplar sadece et ürünlerinin satıldığı özel dükkanlardır. Bazı bölgelerde kasap dükkanlarına “Metzgerei” da denir.

Ekmekçi Dükkanları

Ekmekçi dükkanları sadece ekmek, küçük francala ve tatlı hamur işleri satılan özel dükkanlardır.

Broetchen

Dünyada Almanya’daki kadar çok ekmek ve küçük francala çeşidi bulunan bir ülke daha yoktur. Çeşitli bölgelerde 300’ün üzerinde farklı ekmek çeşidi mevcuttur. Bazı yörelerde bugün bile özel kutlama günlerinde özel ekmekler pişirilmektedir: “Paskalya ekmeği” veya yeni evlilere şans getirmesi için “Düğün ekmeği”.

Tatlıcılar

Tatlıcılar, hazırlanması oldukça zahmetli olan turta, pasta, çikolatalı şekerleme ve hamur tatlılarının satıldığı özel dükkanlardır.

Kiosklar

Kiosklar genelde akşam geç saatlere kadar ve haftanın her günü açık olurlar. Burada gazete, içecek, tatlı ve sigaranın yanı sıra temel gıda ihtiyaçları (süt, kahve, ekmek) de satılmaktadır. Bazı bölgelerde büfeler “Trinkhalle” veya “Büdchen” olarak da adlandırılır.

Parfümeriler (Drugstore)

Parfümeri mağazalarında ev ve vücut temizliği için gerekli olan şampuan, sabun, diş fırçası, çamaşır tozu gibi her şey ve ev temizliği için gerekli sünger, bulaşık suyu, mandal gibi malzemeler de satılmaktadır. Bu dükkanlarda ayrıca kozmetik, şeker hastaları için gıda maddeleri ve kediotu (baldrian) hapları gibi hafif ilaçlar da satın alınabilir.

Ekolojik Ürün Dükkanları

“Ekolojik ekilmiş” ürünler bu dükkanlarda bulunur. Bu dükkanlar çoğu zaman “Doğal ürün” dükkanları olarak da anılmaktadır. Bu dükkanlara halk arasında “Bio-Laden” veya “Öko-Laden” da denir. Bu dükkanlarda satılan gıda maddeleri, tarım ilaçları veya diğer kimyasal maddeler kullanmadan veya çok az kullanarak doğaya “yakın” olarak üretilmişlerdir. Bu dükkanlarda ayrıca “türüne uygun” olarak beslenen hayvan etleri de bulunabilir. Ekolojik gıda maddeleri artık çoğu “normal” dükkanlarda ve süpermarketlerde de satılmaktadır. Bu malların üzerinde genelde “Naturland” veya “Bioland” işaretleri bulunmaktadır. Ürün üzerinde bulunan “Bio” sertifikası malın kökeni ve kalitesi ile ilgili bir çeşit garanti belgesidir. Etiketinde “Bio” yazısı olan her yiyecek maddesinin tamamen ekolojik şartlarda üretildiği söylenemez.

“Koşer” Gıda Maddeleri ve Helal Ürünler

Yahudilerin veya Müslümanların dini inançlarına uygun gıda maddeleri genelde sadece ilgili özel dükkanlarda sunulmaktadır.

Depozit

Bazı gıda maddelerinin ambalajlarından ve şişelerinden depozito alınmaktadır. Bu gıda maddelerini satın alırken ödenen depozito, boş kaplar getirildiğinde, tekrar geri ödenir. Bu şişelere “depozitolu şişe” veya “dönüşümlü şişe” denmektedir. İçeceklerin konduğu tüm diğer teneke kutular ve plastik şişeler için de depozito ödenmelidir.

Yemeğe Çıkmak
Besteck

Almanya’da yerli mutfakların sunulduğu lokantaların yanı sıra dünyanın her tarafından yemeklerin bulunduğu, her keseye uygun restoranlar da mevcuttur (bkz. Bölüm Referans: Lokantalar).

Büfeler

Patates kızartmalı ızgara sosis, ketçap ve mayonez yıllardır Almanya’da tüketilen bir numaralı fast food yemek idi. Son yıllarda ise bir numaralı ayaküstü yiyecek döner oldu artık. Almanya’da pide içi salata ve döner satılmayan bir şehir yok gibi. Türkiye’den gelen göçmenler, “Döner”i en fazla sevilen yiyecek maddesi yaptılar. Döner ve patates kızartmalı ızgara sosis ile birlikte İtalyanların pizzası da artık ulusal Alman yemeği olarak kabul edilmektedir. Telefonla sipariş edildiğinde “Pizza Servisleri” evlere kadar hizmet vermektedir. Büyük kentlerin çoğunda telefonla Asya, Güney ve Kuzey Amerika mutfaklarından fast food sipariş etmek de mümkündür.

Alman Spesiyaliteleri

Wurst

Frankfurt sosisi

Yeşil lahana

Beyaz sosis

Domuz paçası

Erişte

Köfte

Tuzlu ringa balığı

Kiel sardalyesi