Podręcznik o Niemczech  > Życie codzienne  > Zakupy

Zakupy

Einkaufswagen

W Niemczech istnieją ustawowe czasy otwarcia sklepów. Większość sklepów jest otwierana od poniedziałku do soboty rano pomiędzy godz. 7.00 i 10.00. Niektóre piekarnie i kioski z gazetami są otwierane już o godz. 6.00. W centrach miast większość sklepów otwarta jest w ciągu dnia bez przerwy tzn. że nie robią przerwy obiadowej. Od poniedziałku do piątku sklepy z reguły są otwarte do godz. 18.00 lub 20.00. W sobotę sklepy mogą być otwarte do godz. 20.00. W niedzielę większość sklepów jest zamknięta. Wyjątkiem są piekarnie, które często otwarte są rano również w te dni. Po południu otwarte są także kawiarnie i cukiernie. Wiele stacji benzynowych jest otwartych bardzo długo, niektóre nawet przez całą dobę. Ponieważ oprócz paliw stacje benzynowe często sprzedają żywność, gazety i inne artykuły codziennego użytku, istnieje możliwość zrobienia zakupów jeszcze po oficjalnym zamknięciu sklepów.

Płatności

Oprócz gotówki większość sklepów akceptuje płatności kartą płatniczą lub kartami kredytowymi.

Zakupy na raty, leasing, kredyty

Przy większych wydatkach, np. na meble, samochód itd. często istnieje możliwość kupna na raty. Przez określony czas, co miesiąc trzeba wpłacać częściową kwotę. „Leasing“ działa podobnie jak zakupy na raty. Na początku kupujący wpłaca większą sumę, a potem płaci miesięczne raty leasingowe. Jeśli chce się na końcu zatrzymać produkt to wymagana jest wpłata większej raty końcowej. Zakupy na raty i leasing są droższe od normalnych zakupów.

Informacja: Istnieje możliwość zaciągnięcia w banku lub kasie oszczędności kredytu na zakup towarów. Na podstawie różnych ofert można porównać ceny, oprocentowanie itd. Informacji udzielają różne centrale informacji konsumenckiej (zob. rozdział Odsyłacz: Poradnictwo konsumenckie).

Wymiana

Jeśli po zakupie jakiegoś artykułu stwierdzimy, że nie chcemy go zatrzymać (na przykład koszula jest za mała lub za duża, czy też ma nieodpowiedni kolor), to z reguły możemy go wymienić. Warunkiem jest okazanie paragonu „Quittung“ lub „Kassenbon“. Wymiany należy dokonać w ciągu kilku dni. Wymianie nie podlegają przeważnie kostiumy kąpielowe, bielizna i towar zakupiony po obniżonej cenie.

Tańsze zakupy

Istnieje dużo możliwości zrobienia niedrogich („preiswert“) zakupów:

„Oferta specjalna“ („Sonderangebot“) oznacza krótkoterminowe obniżenie ceny na określone produkty. Sklepy często wykorzystują w reklamie oferty specjalne na poszczególne artykuły.

Przy zakupie określonych produktów powszechne jest negocjowanie ceny. Najczęściej wówczas, jeśli chodzi o większe sumy. Np. przy zakupie samochodu, mebli lub urządzeń elektrotechnicznych. Obniżenie ceny możliwe jest również wówczas, jeśli produkty posiadają niewielkie wady. Przy zakupie artykułów spożywczych nie negocjuje się cen.

„Ausverkauf“ i „Räumungsverkauf“ oznacza wyprzedaż z powodu likwidacji sklepu. Oznacza to, że sklepy kończą swoją działalność i pozostały towar sprzedają taniej.

Sklepy fabryczne (Factory Outlet Center)

... to sklepy, które drogie zazwyczaj artykuły markowe oferują po niższych cenach.

Sklepy „second hand“

... oferują odzież używaną, która najczęściej jest jeszcze w dobrym stanie.

Sklepy z towarami używanymi (Gebrauchtwaren-Geschäfte)

... oferują używane towary wszelkiego rodzaju: urządzenia AGD, meble, odzież.

„Flohmarkt“ i „Trödelmarkt“ – pchli targ i targ staroci

Na pchlich targach lub targach staroci można kupić wszystko od towarów używanych po eksponaty kolekcjonerskie. Ceny z reguły można negocjować.

Sprzedaż obnośna

Zdarza się, że sprzedawcy oferują Państwu produkty bezpośrednio w domu („sprzedaż obnośna“) („Haustürgeschäft“). W przypadku zawierania umów zaleca się jednak ostrożność.

Żywność

Żywność można znaleźć w różnej cenie w supermarketach, sklepach specjalistycznych lub na rynku. Mały lub średni sklep spożywczy znajduje się prawie w każdej okolicy.

Supermarkety
Supermarkt

Oferta dużych sieci supermarketów jest bardziej obszerna. Wiele supermarketów ma w swojej ofercie również zagraniczne specjały z krajów śródziemnomorskich, Azji lub Ameryki Łacińskiej. W większości supermarketów znajdują się kasy wyposażone w taśmy do przesuwania towarów. Klienci wykładają kolejno towary na taśmę i oddzielają je specjalną przegródką. Aby móc w supermarketach skorzystać z wózka potrzebna jest moneta „1 euro“. Moneta jest zwracana, kiedy odstawia się wózek na właściwe miejsce. Inną specyficzną rzeczą jest zakup owoców i warzyw w supermarketach. Ze względu na oszczędność personelu, owoce i warzywa oferowane luzem trzeba czasami ważyć samemu. A robi się to tak: owoce lub warzywa jednego rodzaju pakuje się w małą torebkę foliową, zapamiętuje się numer towaru, towar kładzie się na wagę i wciska się odpowiedni numer. Waga drukuje małą nalepkę z ceną, którą nakleja się na torebkę i płaci się przy kasie. Wydaje się to bardziej skomplikowane niż jest to w rzeczywistości. Jednak uwaga: nie wszystkie owoce i warzywa trzeba ważyć. Czasami płaci się za sztukę. Wówczas na wywieszce z ceną znajduje się napis „Stück“ (sztuka). Jeśli na wywieszce znajduje się napis „Kilo“ lub „Gramm“ to towar trzeba zważyć.

Delikatesy

Zasadniczo istnieją dwa rodzaje delikatesów. „Feinkostläden“ oprócz specjałów z Niemiec oferują również produkty z wielu innych krajów – przeważnie zachodnioeuropejskich – takich jak Francja, Włochy lub Hiszpania. „Spezialitäten-Geschäfte“ to delikatesy, które oferują żywność z określonych krajów, np. delikatesy tureckie, koreańskie, włoskie lub indyjskie. Sklepy te najczęściej są prowadzone przez imigrantów z danych krajów.

Cotygodniowy targ (Wochenmarkt)
Marktplatz

Ulubionym miejscem zakupów świeżych produktów, takich jak owoce, warzywa, ryby, mięso i drób jest w Niemczech targ, który zazwyczaj odbywa się przynajmniej raz w tygodniu, przeważnie na dużych placach pod gołym niebem, często w piątek lub sobotę. Informacje na temat miejsca i czasu przeważnie podawane są w lokalnej gazecie. Czasami krótko przed zakończeniem owoce i warzywa są sprzedawane taniej lub można dostać rabat ilościowy, ponieważ sprzedawcy chcą pozbyć się swojego towaru.

Sklepy mięsne

Sklepy mięsne („Fleischerei“) to specjalistyczne sklepy oferujące produkty mięsne. W niektórych regionach sklepy mięsne nazywane są również „Metzgerei“.

Piekarnie

Piekarnie to specjalistyczne sklepy, w których sprzedaje się chleb, bułki i słodkie wypieki.

Broetchen

W żadnym innym kraju świata nie oferuje się tak wielu rodzajów bułek i chleba jak w Niemczech. Uwzględniając regiony łącznie jest ponad 300 różnych odmian. W wielu rejonach jeszcze dzisiaj wypieka się na różne okazje specjalne chleby: np. chleb wielkanocny czy chleby weselne, mające przynieść szczęście młodej parze.

Cukiernie

Torty, ciasta, praliny i słodkie wypieki sprzedawane są w specjalistycznych sklepach nazywanych cukierniami.

Kioski

Kioski otwarte są najczęściej do późnego wieczora we wszystkie dni tygodnia. Oprócz gazet, napojów, słodyczy i papierosów można tam często kupić także podstawowe artykuły spożywcze (mleko, kawa, chleb). W niektórych regionach kioski nazywane są też „Trinkhalle“ lub „Büdchen“.

Drogerie

W drogerii można kupić wszystko to, co jest związane z higieną, jak np. żele pod prysznic, środki do prania i szczoteczki do zębów, lecz także artykuły gospodarstwa domowego potrzebne do czyszczenia, jak np. gąbki, płyny do mycia naczyń i klamerki do bielizny. Ponadto można tam nabyć kosmetyki, żywność dla diabetyków i niektóre słabe lekarstwa, jak np. baldrian.

Sklepy z żywnością ekologiczną

Osoby preferujące żywność z „uprawy ekologicznej“ mogą ją znaleźć w specjalnych sklepach. Często nazywają się one „Naturkostladen“, a potocznie mówi się na nie „Bio-Laden“ lub „Öko-Laden“. Można tam kupić produkty wytworzone bez syntetycznych pestycydów i nawozów. Mięso pochodzi z „hodowli odpowiedniej dla danego gatunku“.

Żywność ekologiczną można także znaleźć w wielu zwykłych sklepach i supermarketach. Najważniejsze znaki jakości to „Naturland“ lub „Bioland“. Emblemat „Bio-Siegel“ jest gwarancją pochodzenia i jakości, gdyż nie wszystkie produkty żywnościowe zawierające w nazwie „Bio“ pochodzą z uprawy prowadzonej ściśle według zasad ekologicznych.

Żywność koszerna i produkty „helal“

Żywność, która odpowiada wymaganiom stawianym przez nakazy religii żydowskiej lub Islamu, z reguły jest sprzedawana tylko w specjalnych sklepach.

Kaucja

W przypadku szkła oraz innych opakowań rozróżniamy tzw. pojemniki jednorazowe (Einweg) lub wielokrotnego użytku (Mehrweg). Za te pojemniki przy zakupie płaci się kaucję (Pfand), która jest zwracana przy zwrocie tych pojemników. Tego rodzaju butelki zwrotne nazywają się „Pfandflaschen“, „Mehrwegflaschen“ lub „Mehrweg-Glas“. Kaucję płaci się również za puszki od napojów i butelki plastikowe.

Restauracje
Besteck

Oprócz restauracji oferujących rodzimą kuchnię, w Niemczech jest mnóstwo restauracji różnej klasy serwujących potrawy z całego świata (zob. rozdział Odsyłacz: Czas wolny).

Imbiss

Pieczone kiełbaski z frytkami, ketchupem i majonezem przez dziesiątki lat były potrawą numer jeden niemieckich fast food’ów. Pozycję lidera zajął Döner Kebap. Nie ma chyba w Niemczech miasta, w którym nie podaje się mięsa ze specjalnego obrotowego grilla z surówką w chlebie pita. To, że zwyciężył Döner Kebap, jest zasługą imigrantów z Turcji. Poza Döner Kebapem, frytkami i pieczoną kiełbaską, niemiecką narodową potrawą stała się również włoska pizza. Przez telefon można w pizzerii zamówić pizzę, która jest dostarczana bezpośrednio do domu. W większości dużych miast przez telefon można zamówić również dania typu fast food z różnych międzynarodowych kuchni (np. kuchni azjatyckiej czy południowo – lub północnoamerykańskiej itd.).

Niemieckie specjały

Wurst

Frankfurter Würstchen – kiełbaski frankfurterki

Grünkohl - jarmuż

Weißwurst – biała kiełbasa

Schweinshaxen – golonka wieprzowa

Spätzle - bawarskie kluski domowej roboty

Buletten – kotlety mielone

Salz-Hering – solony śledź

Kieler Sprotten – szprotki kilońskie