Ubezpieczenie społeczne

Wszyscy pracobiorcy chronieni są dzięki obowiązkowym ubezpieczeniom przed określonymi ryzykami, jak np. choroba czy wypadek, bezrobocie, konieczność opieki, inwalidztwo a także starość. Ubezpieczenie społeczne gwarantuje zabezpieczenie społeczne w naszym społeczeństwie. Ogólne informacje na temat niemieckiego ubezpieczenia społecznego zawiera broszura „Zabezpieczenie społeczne w przeglądzie“ („Soziale Sicherung im Überblick“) dostępna w wielu językach. Broszura ta, oraz wiele innych informacji, jest dostępna na stronach internetowych Federalnego Ministerstwa Zdrowia i Zabezpieczenia Społecznego pod adresem www.bmgs.bund.de. Wszyscy pracobiorcy objęci są ustawowym ubezpieczeniem obowiązkowym. Ubezpieczenie społeczne składa się z pięciu filarów:

Ubezpieczenie zdrowotne

Ubezpieczenie zdrowotne zapewnia ochronę finansową w przypadku choroby i macierzyństwa. Świadczenia obejmują również małżonka i dzieci osoby ubezpieczonej, jeśli nie posiadają żadnych dochodów lub uzyskują niewielkie dochody. Osoby ubezpieczone mogą wybierać pomiędzy różnymi kasami chorych: Allgemeine Ortskrankenkassen (Ogólne Lokalne Kasy Chorych), Ersatzkassen (Kasy Chorych Prawa Publicznego), Betriebskrankenkassen (Zakładowe Kasy Chorych) czy Innungskrankenkassen (Cechowe Kasy Chorych). Kasy chorych w niewielkim stopniu różnią się od siebie pod względem wysokości składek i świadczeń. Podstawowy zakres świadczeń jest określony ustawowo. Obowiązkowym ubezpieczeniem objęci są wszyscy pracobiorcy uzyskujący dochód nie przekraczający pewnej określonej granicy. Od określonego wyższego dochodu członkostwo w ustawowej kasie chorych jest dobrowolne. Alternatywę może stanowić ubezpieczenie prywatne .

Dalsze informacje znajdują się na stronach www.gkv.info, www.die-gesundheitsreform.de/presse/publikationen/broschueren/index.html.

Ubezpieczenie emerytalne

Ubezpieczenie emerytalne jest najważniejszym filarem zabezpieczenia starości. Poza pracobiorcami ubezpieczenie to obejmuje również osoby uczące się zawodu i określone grupy osób prowadzących własną działalność. Główne zadania ubezpieczenia emerytalnego to:

• wypłata emerytur osobom ubezpieczonym i najbliższym krewnym osób zmarłych (wdowy i sieroty)
• realizacja działań medycznych oraz działań rehabilitacyjnych wspierających przydatność zawodową.

Aby uzyskać prawo do emerytury muszą być spełnione określone warunki. Osoby ubezpieczone muszą osiągnąć określony wiek (granica wiekowa), być ubezpieczone przez pewien minimalny okres (czas oczekiwania) i złożyć wniosek emerytalny. Z reguły emeryturę pobiera się od 65-go roku życia, możliwe jest wcześniejsze lub późniejsze rozpoczęcie pobierania emerytury. Informacji na temat regulacji dotyczących rent częściowych, rent z powodu zmniejszonej zdolności do pracy i rent z tytułu śmierci (renty wdowie i sieroce) udziela Federalne Ministerstwo Zdrowia i Zabezpieczenia Społecznego.

Dalsze informacje znajdują się na stronach www.renteninfo-online.de, www.bfa.de, www.lva.de.

Aby zabezpieczyć standard życia na starość, państwowa emerytura bazująca na zasadzie solidarności, powinna zostać uzupełniona dobrowolnym dodatkowym zabezpieczeniem starości. Informacji na temat wsparcia państwowego przy dodatkowych prywatnych lub zakładowych ubezpieczeniach emerytalnych udzielają na przykład ośrodki poradnictwa dla konsumentów.

Ubezpieczenie pielęgnacyjne

Ubezpieczenie pielęgnacyjne troszczy się o zabezpieczenie społeczne na wypadek konieczności opieki. Wpłacając składki osoba ubezpieczona uzyskuje prawo do pomocy finansowej w przypadku opieki ambulatoryjnej lub stacjonarnej.

Ubezpieczenie na wypadek bezrobocia

Ubezpieczenie na wypadek bezrobocia oferuje pomoc materialną w przypadku utraty pracy i prowadzi aktywną politykę rynku pracy. Prawo do zasiłku dla bezrobotnych posiada każdy, kto jest bezrobotny, zarejestrował się osobiście jako osoba bezrobotna i przez określony czas wpłacał składki na ubezpieczenie na wypadek bezrobocia. Federalna Agencja Pracy kieruje różnego rodzaju wsparcie i pośrednictwo zarówno w stronę pracobiorców jak i pracodawców i usiłuje umieścić na rynku pracy możliwie jak najwięcej osób poszukujących pracy.

Dalsze informacje znajdują się na stronach www.arbeitsagentur.de, www.bmwa.bund.de, www.arbeitsmarktreform.de.

Ubezpieczenie wypadkowe

Ubezpieczenie wypadkowe łagodzi finansowe skutki wypadków przy pracy lub chorób zawodowych i oferuje świadczenia profilaktyczne (zapobieganie wypadkom) i rehabilitacyjne.

Międzynarodowe ubezpieczenie społeczne

Niemieckie ustawy o ubezpieczeniu społecznym przewidują realizację swoich świadczeń wyłącznie na terenie Niemiec. Być może pewne prawa do świadczeń ubezpieczenia społecznego obowiązują również za granicą. Jest to uregulowane międzynarodowymi i bilateralnymi porozumieniami w sprawie ubezpieczenia społecznego. W Unii Europejskiej istnieje podstawa prawna, dzięki której świadczenia społeczne obowiązują także w państwach członkowskich i np. zapewniona jest konieczna opieka zdrowotna dla osób ubezpieczonych i członków ich rodzin. Ponadto istnieją porozumienia w sprawie ubezpieczenia społecznego z szeregiem europejskich państw spoza UE i z krajami spoza Europy. Regulacje wewnątrz UE i po części także z innymi krajami są bardzo obszerne. Najważniejsze są świadczenia na wypadek choroby, inwalidztwa i starości oraz świadczenia dla pozostałych przy życiu krewnych osób zmarłych a także świadczenia przy wypadkach przy pracy i na wypadek choroby zawodowej. Międzynarodowe regulacje opierają się na dwóch założeniach:

• Osoby objęte tymi regulacjami zasadniczo posiadają równe prawa społeczne.
• Pobyt w jednym państwie członkowskim lub kraju objętym umową jest zasadniczo równoważny z pobytem w innym państwie członkowskim lub kraju objętym umową.